Flamman & Abraxas

Jochies

Jeroen Flamman en Jeff ‘Abraxas’ Porter wonen halverwege de jaren tachtig in New York - Jeff's geboortestad. In het Zuid-Oostelijke deel van Manhattan, beter bekend als de Lower East Side. Een ruige buurt met drugs en prostitutie, maar ook een creatieve buurt. Abraxas: ‘Het was daar te gek. We kwamen veel in Traxx, Save The Robots, The World en The Pyramid. Een club waar veel artiesten kwamen. The Velvet Underground is er ooit begonnen.’ In New York komt het duo in aanraking met een geheel nieuwe sound: house music, gedraaid door dj’s als Frankie Knuckles. ‘Nu zijn dat helden, maar destijds waren we allemaal jochies,’ zegt Flamman. Meteen weten de twee dat house de muziek van de toekomst zal worden. Zowel wereldwijd, als hun éigen toekomst.

Weer terug in Amsterdam, merken Flamman & Abraxas dat daar nog maar weinig gebeurt op het gebied van house, acid en techno. Het duo besluit om er werk van te maken. In 1988 beginnen ze met het organiseren van acid feestjes in de hoofdstad in locaties als Crea en PH 31. Met Eddy de Clercq en Crazy Shaun nemen ze de draaitafels over in de weekenden in het DOK, De Odeon Kelder - schuin tegenover de RoXY op de Singel in Amsterdam. Flamman: ‘We zouden Jeff als dj lanceren en ik zou voor de productie zorgen. Maar dat liep toch iets anders.’
De focus ligt in eerste instantie volop op het organiseren van feestavonden en het draaien in clubs en op parties in loodsen in het Havengebied. Flamman: ‘We wilden de hele nacht house en acid draaien, maar dat lukte in de beginperiode bijna niet. Er waren nog te weinig platen voorhanden. Toen ontstond het idee om zelf muziek te gaan maken.’
De twee huren in de zomer van 1989 een studio aan de Prinsengracht met een drumcomputer, twee synthesizers en een Atari. Ze nemen binnen twee dagen twee nummers op: "I Don’t Wanna Be A Freak" en "Feelin’ Fly". Als groepsnaam wordt Fierce Ruling Diva gekozen. Abraxas: ‘Naar een nummer van Dean Martin. Die zagen we soms live toen we in New York woonden.’ Bij de gevestigde platenmaatschappijen kunnen ze niet terecht. En dus richten ze zelf een label op: Lower East Side Records, de naam wederom een ode aan hun oude buurt. Om het statement wat kracht bij te zetten hangt de groep Amsterdam vol met posters: ‘DJ’s nemen het recht in eigen hand.’ En dat klopt: alles doen Flamman & Abraxas zelf. Enerzijds omdat ze een hardnekkige DIY-mentaliteit hebben meegenomen uit de punktijd, anderzijds omdat het eenvoudigweg niet anders kan: er ís nog geen ecosysteem voor elektronische muziek.
Onder de naam Planet E geven ze feesten in Jeroen's appartement op de Albert Cuyp. Niemand weet nog echt hoe dat nou moet, een houseparty organiseren. Alles moet zelf worden ontdekt en uitgevonden. De scene is nog piepklein: in de kunstzinnige club RoXY wordt house door de dj’s omarmd – al wil het publiek er nog niet aan – en er zijn enkele feesten in de Jan van Galenhal. En er is Planet E, van Flamman & Abraxas. Eerst op het Damrak, later in een club in de Koggestraat. De feesten zijn wild en underground.

Lower East Side Records is de paraplu waaronder alle activiteiten van Flamman & Abraxas plaatsvinden: de feesten, de clubs en de muziek. Het label speelt een cruciale rol in de beginfase van vele grote carrières. Zo nemen hardcore-icoon Dano en techno-legende Dylan Hermelijn hun gezamenlijke eerste plaat op in Planet E, waar Flamman alle apparatuur op de dansvloer heeft opgesteld en als producer fungeert. Het is de eerste Nederlandse acidplaat: 2001 - The Sound of Planet Earth. In korte tijd brengt Lower East Side tracks uit van Orlando Voorn (oa. hit Kiss The Sky), Eddy Fowlkes, Juan Atkins en Cybersonik, het alias van de jonge John Acquaviva en Richie Hawtin. ‘Ze mochten van hun label niet onder hun eigen naam releasen bij ons,’ lacht Flamman.
Maar: het grootste succes komt met een eigen track. In 1991 verschijnt Rubb It In, een wereldwijde floorfiller. Abraxas: ‘Daar hebben we 10.000 stuks vinyl van geperst. Die hebben we allemaal met de hand ingestoken. Het bleef maar doorlopen. Hij kwam ook op allerlei verzamel cd’s. We hebben ooit eens berekend dat er ongeveer een miljoen exemplaren van Rubb it in bestaan.’ Fierce Ruling Diva is internationaal dé vertegenwoordiger van de Nederlandse House, in de jonge scene van mondiale dancepioniers. Dat blijkt duidelijk bij aanwezigheid op de Midem in Cannes en de Winter Music Conference in Miami. En: in Nederland geeft het duo met House Nation '91 het grootste dance evenement tot dan toe. Ook runnen ze voor anderhalf jaar de roemruchte after hoursclub Subtopia in een boot achter het centraal station.

Bizar Hoogtepunt

Fierce Ruling Diva treedt op als elektronische live act en op die manier draait de groep mee in een illuster rijtje met namen als 808 State, The Prodigy en Moby. Abraxas: ‘De elektronische live acts waren op één hand te tellen.’ Flamman: ‘Het leverde ook commentaar op. Waar is jullie gitaar? En jullie hebben geen drumstel!’ Maar veel vaker zijn er grote successen. In 1992 treedt de groep op in vermaarde club Limelight in New York. Abraxas: ‘En drie dagen later stonden we in Berlijn op de Christopher Street Day met de Army of Lovers en Marianne Rosenbaum van Ich Bin Wie Du.’ Flamman: ‘Dat was een bizar hoogtepunt.’
De groep staat als eerste Nederlandse act in de Amerikaanse Billboard Dance Chart en dat heeft meerdere tours in de States, Canada en Mexico tot gevolg. Let wel: twintig jaar voordat elektronische muziek daar als EDM eindelijk doorbreekt. Begin jaren 90 is het duidelijk nog een cowboytijd: als Fierce Ruling Diva tijdens een tour door West Amerika ook Mexico aandoet blijkt dat de organisator zich heeft vergist in de springbreak data. Flamman: ‘Stonden we daar met Joey Beltram, Guru Josh, Innercity in een tent bedoeld voor tienduizend man… helemaal leeg op een handjevol Mexicanen na. Haha! Een van onze leukste optredens.’

In Nederland zijn Flamman & Abraxas sterk betrokken bij Multigroove, de roemruchte illegale raves in Amsterdam-West. Ze treden er wekelijks op zowel als djs als met de hele live-act. In 1993 verschijnen er twee volledige albums van Fierce Ruling Diva. Anarchic Adjustments en A Great Man Once Said. De groep staat op het grootste feest van Europa: Mayday - The Judgement Day in Dortmund. Hiervoor wordt ‘gerepeteerd’ op Multigroove en dat resulteert in live-cd Live at Multigroove.
Niet lang daarna staan de twee te draaien op Multigroove als de politie in 1993 met bruut geweld binnen komt vallen. Flamman: ‘Ik zag zo’n rode stip van een laser op mijn borst en dacht: leuk, dat is het decor van deze week. Een politiethema, ofzo. Maar toen bleek het echt.’ Men is ervan overtuigd dat op het feest drugs worden gefabriceerd en verhandeld, wapens worden verhandeld en meisjes tot prostitutie worden gedwongen. Niets van dat alles blijkt waar. Abraxas: ‘Gelukkig konden we duidelijk maken dat wij maar gewoon artiesten waren. Daarom mochten we in die hectiek nog wel onze platen meenemen. Koffers met tientallen exclusieve platen.’

In 1994 is Fierce Ruling Diva een beetje zoekende. Flamman: ‘Als ik naar onze platen uit die tijd luister, is het een beetje vlees noch vis. Mensen konden ons niet goed meer plaatsen.’ Het duo besluit om Fierce Ruling Diva en Lower East Side Records even in de ijskast te zetten. Abraxas gaat weer naar New York om daar een platenwinkel te beginnen: Subtopia Records – oude vriend Moby is er vaste klant. Flamman stort zich vol op het draaien. Daar is alle ruimte voor: hardcore is met rasse schreden in opkomst, de feesten schieten als paddestoelen uit de grond. Daarnaast runt hij jarenlang samen met Dano Manic Monday, de wekelijkse clubavond in de Mazzo vol muzikaal experiment. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Flamman & Abraxas missen het produceren en gaan voor een nieuwe start. Subtopia Records wordt verkocht aan Jonathan Kadish, die het als Sattelite Records zal uitbouwen tot de grootste keten van winkels voor de dancemuziek in Amerika. In Amsterdam starten ze op de wallen club Amnesia, waar voornamelijk hardcore te horen is.

Een van de populairste-hardcore platen van dat moment is I Wanna Be A Hippy van Technohead. De plaat wordt op een avond meermaals gedraaid. Flamman: ‘Dat kon echt niet meer, we werden er helemaal gek van. We dachten: hier zijn echt remixen voor nodig.’ Het duo biedt Technohead aan een radiomix te maken en die uit te brengen op het net opgerichte Mokum Records. Het eigen label Lower East Side Records blijft bestaan, maar krijgt een andere functie. Een behoorlijke verandering van koers, zowel muzikaal als zakelijk. Maar: de Flamman & Abraxas-versie van I Wanna Be A Hippy wordt een internationale superhit. Hij komt in zestien landen in de top 10 terecht en is daarmee de grootste gabberhit allertijden. Het producers-duo besluit op deze voet door te gaan en begint de Party Animals. Het is de start van een ongekend creatieve en succesvolle periode. Have You Ever Been Mellow (een cover van de hit van Olivia Newton John uit 1975), Hava Naguila en Aquarius worden superhits. ‘Die nummers betekenden iets voor ons toen we jong waren’, zegt Flamman. ‘Het gevoel dat wij bij deze platen hadden in onze jeugd wilden we aan de generatie van de jaren negentig doorgeven – en dat in een ander jasje, andere stijl. Aquarius is daar een voorbeeld van. Zo’n hippie-nummer waar ik mee ben opgegroeid.’
Deze zogenaamde Happy Hardcore is het populairste geluid van 1995 en 1996.
In 1996 scoren Flamman & Abraxas onder hun eigen naam nóg een top 5-hit: Good To Go. Een track die ook steevast tijdens het optreden van de Party Animals ten gehore wordt gebracht. Abraxas: ‘We deden Good To Go onder onze eigen naam omdat er anders een overkill aan Party Animals-nummers zou zijn. Maar het nummer heeft natuurlijk precies die sound. Dus dat zien we als een geheel.’ Later worden ook We Like To Party, Atomic, I’ll Be Your Only Friend en I Need Love grote hits.

Mensen realiseren zich niet dat Flamman & Abraxas en Party Animals eigenlijk hetzelfde is. Good To Go had ook een Party Animals-nummer kunnen zijn.’ Flamman: ‘Als we een nummer maakten, wisten we niet of we het uit zouden brengen als Fierce Ruling Diva, Flamman & Abraxas of Party Animals. Dat zagen we later wel. En voor ons lag het ook dicht bij elkaar. Zo zie je maar dat het label dat je er opplakt heel erg bijdraagt aan de beleving. Is iets stoer of commercieel?

- Abraxas

De grote hits worden door het duo samen gemaakt, naast elkaar in de studio. Gevraagd naar de dynamiek zegt Abraxas: ‘We waren allebei niet het meest flitsende jongetje van de klas, als je begrijpt wat ik bedoel. Maar samen staan we ontzettend sterk.’ Flamman: ‘Rubb It In heb ik alleen gemaakt, You Botta Believe heeft Jeff gemaakt. En we hebben veel samen gemaakt, soms door uren te ruziën in de studio. Haha.’ Abraxas: ‘Maar we opereren gewoon met z’n tweeën en delen alles. Een soort Lennon en McCartney. We doen het toch samen? Het is allemaal Flamman/Porter.’ Flamman: ‘Als je een rolverdeling wil dan is die zo: ik bouw het huis en Jeff richt het in. Constructie, duurzaamheid, materiaal: dat doe ik. Daarna komen de gordijnen, de kleur en het tapijt. Jeff geeft de kleur aan het geheel.’

De Party Animals zijn het vriendelijke gezicht van de hardcore scene. Flamman: ‘De happy hardcore was een stroming die ook op feesten als Thunderdome werd gedraaid. De radiohits waren slechts de bovenlaag daarvan. Maar als je dochter vraagt: “Mag ik naar een feest?” zeg je bij de Party Animals toch sneller ja. Er is door de Party Animals een enorme verbreding opgetreden.’ Als in 1999 de gabber helemaal instort door totale overkill en commercie, lijkt ook de carrière van de Party Animals in een klap voorbij.
Flamman & Abraxas wagen zich met Double Date (Email to Berlin) in dat jaar aan een inzending voor het songfestival. Dat lijkt een wel heel extreme afslag, maar zo zien de producers het niet. ‘We hebben het altijd zo gedaan. Je probeert iets op te zetten wat niemand verwacht. Soms werkt het en soms niet, maar het is in ieder geval nooit middle of the road,’ zegt Flamman, die door Wessel van Diepen de Nederlandse Malcolm McLaren wordt genoemd.

Niet te lang na de eeuwwisseling komt vanuit een Delftse studentenvereniging de vraag of de Party Animals kunnen komen optreden. De groep wordt weer opgestart en vanaf 2002 loopt de Party Animals-trein weer vol gas. De groep krijgt dan ook de volledige focus van Flamman & Abraxas en Lower East Side. Tot het duo in 2007 weer een nieuwe piek in hun carrière beleeft: vanuit België komt Jumpstyle overwaaien. Honderden jongeren over de hele wereld maken Jumpstyle filmpjes met solo jumps, duo jumps, groep meetings en tutorials. De video's worden honderdduizenden keren bekeken op YouTube en de filmpjes van Patrick Jumpen en z'n maatje Dion zijn het populairst.
Flamman & Abraxas benaderen Patrick omdat hij in zijn video’s muziek gebruikt van anderen en stellen voor samen muziek te produceren voor zijn video’s. Abraxas: ‘Zodat hij er wellicht nog wat anders aan zou overhouden dan alleen copyright claims.’
De single Holiday wordt een top 10 hit net als de opvolger The Secret. Patrick Jumpen treedt in het hele land op - net als in België, Duitsland en Italië – en geeft een mega Jump clinic voor een afgeladen Alpha tent op Lowlands. De samenwerking met Flamman & Abraxas leidt uiteindelijk tot het album One Man Army in de herkenbare Flamman & Abraxas / Fierce Ruling Diva stijl. De Jumpstyle hype is snel voorbij en maar de tracks in dit genre behoren zeker tot de lange geschiedenis van Lower East Side.

Anno nu is het werk van Flamman & Abraxas niets minder aan Nederlands cultureel erfgoed. Rubb It In behoort tot de absolute klassiekers van de eerste housejaren en wordt door dj’s van toen en nu nog volop gedraaid en geremixt. Lower East Side Records bestaat nog steeds en is daarmee het oudste label van Nederland. Fierce Ruling Diva treedt nog regelmatig op, maar kiest daarvoor de exclusieve gelegenheden: Mysteryland, Valtifest of het Amsterdam Dance Event. De Party Animals treden net zoveel op als tijdens de jaren van hun grote top 40-hits. Of het nou voor 35.000 man in het Goffertpark is, een discotheek in Limburg, het hoofdpodium van de Nijmeegse Vierdaagsefeesten of een Amsterdamse club: iedereen gaat voor de bijl. In 2014 verscheen het succesvolle album Greatest Hits & Underground Anthems van de groep.
Zo zijn Flamman & Abraxas al dertig jaar aanwezig in de voorhoede van de Nederlandse dance. Samen zijn ze als dj veelgevraagd. Wie ze ziet draaien ziet twee sleutelfiguren van de Nederlandse dancewereld. En dat hoor je: van gezellige hits tot oldschool rave tot hardcore, de twee beheersen het allemaal.